Një shqiponjë e plaguar

Dionis Xhafa

 

Ti dridhesh Shqipëri, në ditëlindjen tënde,

flamurin ta nxinë, e shqiponja kthen kokën mënjanë,

e kuqja t’u bë gjak i bijve të tu të pafajshëm, Shqipëri,

si mallkim i një vendi, me dhimbë kapluar në histori.

 

…Shqiponjat mund të dridhen, të plagosen, çoroditen,

kokën kur e plasin shkëmbit, në erëra të natyrës së egër.

e foletë i kanë ndër male, edhe të vegjlit ndër ta i kanë,

por fluturojnë në ajër, në liri, në qiellin e paanë.

 

Sytë e tu të çoroditur janë vaji për bijtë e humbur,

loti i tyre dergjet fushave e maleve të atdheut të copëtuar,

që ujit atdhedashurinë, në stuhi, të lidhura bashkë në rrënjë e në gjak,

se shqiponjat fluturojnë në ajër, në liri, në qiellin e paanë.

 

 

 

 

 

Elegji për Shqipërinë

Dionis Xhafa

 

Ti dridhesh në ditëlindjen tënde e në ditën që fitove lirinë,

si mbretëreshat që në udhën e vet pengohen nga ulkonjat urrejtëse, që helm e vrer veç dinë të nxjerrin,

e menduan se gjendesh jetime, pa fëmijë e sofër, pa mbrojtje, pa njerëz, pa send e shend,

e menduan të të pushtojnë, të të nxijnë, vrasin, të të grishin bukurinë e lashtë.

 

Por, ti ke bij e bija moj nënë, që armikut e pushtuesit vendin i kanë treguar, që hasmit pushkën ia kanë kthyer,

që gjoksin në ballë përmbi top kanë vendosur, se ne një nënë kemi kudo jemi, ndarë copash, se na bashkon gjak e fis,

e në copash në bëhemi, ne të fituar jemi, se vdekur a gjallë, trupat tonë në dheun tënd do t’i tresim, me dëshirë në ty duam të kalbemi,

trupat tona janë topa mbrojtëse për ty, mbretëresha jonë që kurrë nuk vdes, moj nënë, moj Shqipëri.

 

Një komb i rrahur

Dionis Xhafa

 

Një komb që rrihet përditë, si një qen rruge dhe lihet në baltë e në udhë të madhe,

në hungërima që të vjen të qash, në hulli të tmerrshme dhe me sytë e perënduar e të mjeruar, i tillë është i yni,

që diku një cep vend ka zënë dhe vrapon herë pas here pas ushqimit, duke shkuar rrugët e Europës, në ferr e në terr,

në shi e bubullima, rrihemi e vritemi, gjak e dhimbje, janë katakombet e kombit!

 

Ecim ndër udhë, nëpër ura e ndër mallëngjime të reja, si ndër pafundësi të qiejve e të yjeve të skëterra,

të cilat shpesh kanë halle të mëdha, një qerre e stërmadhe që vlon nëpër gajzere të reja,

vetëm vuajtje ka kombi im, kombi yt, se rrugën e jetës e ke ndjekur nën mallkim e harrim, në varfëri,

e ashtu rrimë si ai qeni në agoni, rrahur keq, por me sytë plot me ngjyra, si ky ylber pas një shiu rrebesh. E është kombi im, i imi është, edhe pse i rrahur!

 

 

Do integrohemi në Amerikën Latine

Dionis Xhafa

Vrasje, prerje, marrëzi, arrestime, dënime, dëbime e arratisje, liri e pashijuar,

një vend mortje, ku krimi e pasuria janë bërë njësh e nuk di të dallosh të ndershmin nga i panginjuri a i veshuri me petk e soft të bukur,

ngjan si gangot, si bandat, në vende të largëta që këtej, atje ku ka familje bandite, si në Kolumbi a në Meksikë,

e më thoni nëse kjo është a nuk është një shijim lirie, e pres, po pres të integrohemi… në Amerikën Latine.

 

Trazo

Dionis Xhafa

 

Trazo, dhera, ujëra, brendinë që nuk flet ose që rrin’ e ngrirë,

e nga dheu i murrmë nxirr shpirtin, nxirr zemrën, dëshirat e flakta,

nxirr magjinë, lumturinë e jetës, gëzimin, gazin, flakërima, fishekzjarre,

bëje që të vallëzojë zemër e shpirt me tullumbace të dritave përplot përmallim.

 

Ndaj trazo e trazo, marrëzinë e përditshme për të shkrepur magjiken, yjet në horizont,

për të ndriçuar qiellin e lartë, atë që na bën të gëzuar e përvuajtur, për të prekur Olimpin,

perënditë me gosti t’i qerasësh, e përpiqu madje, që ti vetë, të jesh në lartësi të mëdha,

njeri rri njeri, o njeri, por në mundesh, të afrohesh me të lartat perëndi.

 

 

Heshtja e rëndë

Heshtja e rëndë

Dionis Xhafa

 

Hesht, sepse thonë se kush di të heshtë, di edhe të flasë,

bëjë atë të rëndë, maksimumin nga vetja jep e tradhtinë e të keqen lërua të tjerëve,

jep maksimumin e lumturo kudo e ngado, ti je ai që je, origjinal, ndryshe nga çdo qënie e kësaj bote,

dhe me fjalët e tua fisnikërisht që të zbukurojnë, ndaj dhe unë kam zgjedhur të hesht rëndë.

 

 

Dialogu i të qartit dhe të turbulltit

Dionis Xhafa

 

Një njeri që tha se është i qartë në atë që bën në jetë dhe një person që deklaroi se është i turbullt diskutan shkurt.

A: Unë jam i qartë dhe jeta më ecën kaq mirë. Dua të jem i qartë dhe jeta është rrezatim.

B: Jam i turbullt sepse shoh thellë. Më pëlqen të jem kështu, sepse qartësia s’ka thellësi, e për rrjedhojë as drejtësi.

A: Nuk e di si do ta shtyja jetën me kaq dyshime, me kaq turbullira, ndoshta do të ishte e pamundur. Nuk do i hiqja vetes lumturinë që kam.

B: Nuk dua lumturinë e rreme. Dyshimi të rrit si person, si personalitet, si vetëdije. Ai të bën të jetosh jetë të shëndoshë. E dua të shoh turbullt, për të parë më drejt.

Vetëm turbullt mund të shohim thellë, shumë thellë. Kjo, sepse jeta jonë është si guri i Sizifit, ne ngjitemi e guri shkon përpara, sikundër ndonjëherë edhe na rrëshqet nga duart. Turbullt dua të shoh, për të parë thellë, shumë thellë.

 

 

 

 

Monologu i Adnardit (Kapitulli I, imagjinatë dhe absurd)

Dionis Xhafa

Këtu në kurbet vetëm lodhje ka. Ja punova sot, më doli shpina vendit, në ato fusha duke punuar përditë, duke u çuar herët, jam korrekt dhe në moshë të re po më ikën kjo rini. Se di në duhet ta dua veten apo ta urrej. Ndoshta askush nuk e di këtë gjë. As unë se di, jeta më duket absurd disa herë. Miëpo, di që tashmë që jam ulur duke pirë këtë kafe, më shijon, më shijon shumë. Kjo sepse jam lodhur. Dhe, ku e kisha fjalën. A , po, kujtimet e mia të ç’rregullta më morën mendtë.

Po, isha duke thënë se mbusha 28 dhe se është një moshë delikate, kam pasur edhe unë historitë e mia, por duhet dikush në jetë e të vijoj përpara, të bëhem edhe unë baba një ditë, të shikoj përpara. Thoshte kështu Adnardi ndërsa pinte një kafe pranë shtëpisë me qera që kishte marrë në periferi të Napolit dhe punonte punë nga më të ndryshme në emigrim, që nga bujqësia deri te ndërtimi. Ah, m’u bënë shumë vite që vetëm vuaj këtu e familjes i dërgoj vetëm para, por ndoshta është momenti që ta mbush shtëpinë me një vajzë të bukur.

Po, ata të shtëpisë më kanë thënë për një vajzë që ma kishin gjetur, por jo, do të kërkoj vetë e ta gjej dikë. E di gjithnjë turbullt më ka shkuar edhe në njohjet e mëparshme, por do ta provoj edhe këtë herë me Kristinën, vajzën italiane që shet te perimet. Ajo duket vajzë e mirë, italiane, por e rrafshët, jo raciste, si rrallë kush këtu në këtë vend, ku të huajt shihen me një sy si të jashtëm, të keq do të thosha. Por, absurd më duket dhe kam frikë se do të bie sërish në absurd. Sa herë më ka ecur me vajzat, më ka ndaluar puna dhe sa herë më ka ndaluar puna më ka ecur puna. Rrezikon të ndodhë e njëjta gjë, edhe këtë herë, por do ta provoj. E, po iki të fle, ja e piva edhe këtë gllënkë të fundit të kafesë, që mjaltë më bëhet pas asaj pune rraskaptëse, që më trajojnë sikur të isha kafshë e jo njeri. Ja po i them Natën e mirë edhe rumunëve që janë afër meje. Natën e mirë o botë e mirë dhe mos rënça më në absurd, shpresoj.

 

 

 

Skutat

Dionis Xhafa

 

Ndër skuta pihet rum a ndonjë cigare, duke e dredhur atë në një bar që pak njihet e frekuentohet,

larg prej njerëzve, afër lirisë, afër kënaqësisë së thithjes së puros e lavdisë së rrëmujës së gëzueshme,

e kthen një gotë e rrokullisesh ndër ëndrra të lumtura, që flasin me gjuhë kënaqësie,

duke lumturuar e gëzuar, ndër mrekullira të reja, që vallëzojnë ndër yje e qiej të paanë, ndër galaktikat shpërthyese.

 

Skutat janë të ëmbla si mjaltë, janë gëzimi ynë i papërmbajtshëm, i imi domosdo,

ku mundet që lumturinë ta kesh të gjithën tënden, pa pasur frikë se atë do të ta rrëmbejnë ndonjë ditë,

as nga sabutuesin pa pasur frikë, as nga ata që rrëmbejnë dinjitet përditë, për pushtet, ndër lufta e banda që shkëmbejnë armët,

je lirë, nuk ka terror, as zhurmë, as ndërkallje, as mëri, as inate, as kërcënime, por liri, liri ndër skuta të dehshme e të shkëlyeshme.

 

Këtu është Bagdad, or mik – Dionis Xhafa

Dionis Xhafa

Ulur isha në lokalin e preferuar dhe nisa të bisedoj me kamerierin,

e i thashë që ka gjasa që vendi ynë edhe bëhet ndonjë ditë, ndoshta shpresë, së paku,

duke qarë kësisoj hallet isha, të së mjerës sonë zonjë, Shqipërisë,

ndërsa me të shpejtë ma ktheu përgjigjen: “Këtu është Bagdad or mik”.

 

Po mendohesha dhe thoja se Shqipëria ndoshta ndonjë ditë edhe mund të bëhet,

doja të besoja më në fund se ka një dritë jeshile, se ka një sy gjigand, se ka ylber mbi qiell,

ndërsa kamarieri me realizëm më tha se kishte ardhur në Tiranë, punonte që në 5 mëngjesit,

e shtoi se ka degraduar tani edhe Tirana, lërë më pastaj vendi im i origjinës e i tija, qyteti Fier.

 

Por, nuk doja ta besoja se vendi im qenka Afganistan, qenkërka Kabul, kështu krejt papritur dhe pandehur,

por nisa edhe unë të kujtoj veten dhe të shoh se rreth meje e brenda meje ka pasiguri, po ka frikë,

ka një boshësi tepër të madhe, e shqiptarët po ndahen me familje prej emigrimit,

e ndër veshë më erdhën thirrjet dëshpëruese e jehuese të kamerierit: “Këtu është Bagdad, or mik”.